Ghép mai là gắn một phần của cây mai có hoa đẹp vào gốc của cây mai người chơi muốn thay đổi hoa, nhưng có bộ rễ đẹp, để chơi kiểng và chơi hoa.
Ghép mai cúc thọ hương có không ít cách ghép như: Ghép xuyên tâm, ghép áp cành, ghép chồi, ghép mắt ngủ... Nhưng hiện tại việc ghép mắt ngủ được nhiều người sử dụng nhất, vì dễ làm, dễ thành công, xin nguồn giống dễ...
Mùa ghép mai có thể tiến hành vòng vèo năm, nhưng do cây mai chỉ sinh trưởng mạnh trong khoảng tháng 1 âm lịch tới tháng 7 âm lịch nên thường chỉ ghép mai trong khoảng tháng 12 âm lịch tới tháng 4 âm lịch. Nhằm cho chồi ghép vững mạnh thuận mùa (thiên thời). Nếu ghép vào các tháng khác, chồi ghép chỉ phát triển 1 đến hai cơi đọt là vào mùa sinh sản, chồi ghép đóng nụ, chậm tăng trưởng kéo theo làm yếu rễ cây mai do ko đủ lá quang quẻ hợp nuôi rễ, không đủ lá giúp cây hút nước trong mùa mưa dầm tháng 7 - 8 - 9 âm lịch.
+ Có thể ghép mai vào tháng hai âm lịch, khi cây đã khôi phục trở lại, khởi đầu đâm chồi mới và tăng trưởng nhanh, song kết quả sẽ không cao bằng thời khắc cuối tháng 3 trở đi.
Nên ghép mai vào khoảng cuối tháng 3 âm lịch tới khoảng cuối tháng 4, lúc cây mai đã hoàn toàn bình phục, bắt đầu tích tụ nhựa trong thân, lá, cành (sau khi sử dụng sức nuôi hoa) và chồi mới tăng trưởng mạnh.
+ Gốc ghép và mắt ghép (cành ghép ...) phải cộng loài, hoặc cùng giống với nhau thì sau khi ghép cây mai mới sinh trưởng tốt.
- Việc cắt thân ghép vào khoảng tháng 10 tới tháng 12 âm lịch, mầm ghép có thể ghép được vào đầu mùa mưa (khoảng tháng 4 âm lịch) như bạn đề cập. Nhưng khi ghép mai người ghép muốn có một giống mai mới, ko mấy người đi ghép mắt ghép với thân ghép cùng giống.
1. Chọn gốc mai vàng ghép
Việc chọn gốc ghép tùy theo sở thích của từng người. Thường ngày gốc ghép được chọn là gốc mai tứ quý (giống này rất khỏe, ít sâu bệnh), hoặc gốc mai rừng (5 cánh). Bất đề cập giống mai vàng nào cũng có thê dùng làm gốc ghép. Nhưng chỉ tiêu đặt ra là phải khỏe, dáng đẹp. Sau lúc chọn gốc ghép xong, khoảng tháng 10 tới tháng 12 âm lịch, dùng cưa cắt hết cành nhỏ, tạo dáng theo ý mình, ví như không cần dáng của gốc ghép thì cắt ngang thân cách mặt đất khoảng 15 đến 20 cm. Tưới phân hữu cơ có pha B1 hoặc Atonic kích thích nhảy chồi non. Lúc chồi non nhú ra (thường rất nhiều). Ngắt bỏ những chồi mọc ko đúng hướng mình định ghép. Bón thúc cho chồi non mập mạnh, khi chồi mới có thân lớn cỡ chiếc đũa là có thể tiến hành ghép được rồi.
Có thể sử dụng gốc mai hoàng huyết long (loại mai đang được trồng đa dạng ở Nam bộ), hoặc tốt nhất là gốc mai tứ quí vì loại này sinh trưởng khỏe, dễ ghép, dễ thành công, đủ sức mang trên mình phổ quát giống mai khác. Những gốc này càng lớn càng tốt, sử dụng cưa cắt ngang thân cây cách mặt đất khoảng vài tấc đến một mét (tùy theo thế của cây sau này định tạo là cao hay thấp) sau khi cưa, trông nom (bón bổ sung thêm phân, tưới đủ nước) cẩn thận để cây nẩy tược, chờ cho tược lớn cỡ điếu thuốc lá là có thể ghép được (để cho dễ phân biệt nhất thời gọi mỗi tược mới ra sau này là một gốc ghép, còn gốc cây mẹ vừa được cưa bỏ phần ngọn là thân chính).
Một gốc ghép có thể đồng thời ghép nhiều giống mai khác nhau, chú ý các giống mai khỏe như Giảo , Mai trâu... Ghép dưới thấp, các giống nhàng nhàng như mai xanh, mai hương ... Ghép ở giữa. Các giống thể trạng yếu như mai trắng, mai cúc, mai 50, 120 cánh... Ghép trên phần ngọn. Cách sắp xếp phải phối hợp, bảo đảm các mầm ghép sẽ vững mạnh cân xứng.
kiểm tra xem các chồi ghép đã sẵn sàng chưa, bằng cách như sau: dùng mũi dao nhỏ, sắc, tách thử một tí vỏ trên mầm thân ghép. Giả dụ thấy giữa phần vỏ và phần thân gỗ thuận lợi tách rời nhau, có vẻ láng ướt nhựa. Tương tự là thời điểm ghép tốt nhất đã tới.
Chọn giống và ý tưởng ghép : Trong dân gian hiện nay có tương đối phổ quát loại mai đẹp như: Bạch mai (hoa màu trắng), Hồng mai (hoa màu vàng hồng), Thanh mai (hoa màu phớt xanh), Huỳnh mai (hoa màu vàng). Riêng Huỳnh mai cũng có nhiều loại trong khoảng 9, 12, 24... Cho đến 60 cánh, thậm chí có loại lên đến 150 cánh. Chúng ta có thể sưu tầm và chọn lọc loại nào hài lòng để làm giống ghép vào gốc ghép (để dễ phân biệt phần này trợ thời gọi là cành ghép).
Cành giống: lấy mắt ghép chọn những cành mạnh khỏe, trên những cây mai ko sâu bệnh, nằm ở vị trí đủ ánh sáng. Chọn cành không già, không non. Nếu được cành có tuổi tương đương với mầm tại gốc ghép là tốt nhất, các mắt cuống lá phải còn xanh, tương đối phồng lên (trường hợp lá đã rụng). Ví như tình trạng lá chưa rụng, dùng kéo cắt lá đi (chừa lại phần cuống lá). Sử dụng dao sắc rà soát xem vỏ và phần thân gỗ có dễ dàng tách rời nhau ko (giống như phần kiểm tra tại thân ghép). Nếu khi tách ra 2 phần ko thuận lợi mà cố tình ghép thì 99% sẽ thất bại.
Các cây giống nếu như ở sắp gốc ghép thì dễ dàng nhất. Nếu như giống ghép ở xa gốc ghép, chuẩn bị sẵn một bịch nilon, sau khi cắt cành có mắt ngủ, nhúng vô nước, lấy ra cho vào bao nilon cột lại.
Xem thêm: https://vuonmaihoanglong.com/vuon-mai-vang-lon-nhat-viet-nam/